جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار (علیهم السلام)» مشهور به بحار الانوار، مفصل‌ ترین مجموعه حدیثی شیعه است که با نظارت علامه مجلسی تألیف شده است. تألیف این کتاب که مجموعه‌ ای از آموزه‌ ها و تعالیم شیعی است، بیش از ۳۰ سال طول کشیده و گروهی از شاگردان علامه مجلسی او را در این کار یاری کرده‌ اند. مؤلف، کتاب را بر اساس ۲۵ موضوع کلی طراحی و آن را در ۲۵ جلد جای داده است (در دوره‌ های اخیر به صورت ۱۱۰ جلدی منتشر می‌ شود). در هر جلد ریز موضوعات مربوط به آن را در ابواب مختلف گرد آورده است. او در هر باب، ابتدا آیات قرآنی مرتبط با موضوع را ذکر کرده و تفسیر آنها را می‌ آورد و در مرحله بعد احادیث مربوط به آن باب را نقل می‌ کند. مجلسی تلاش کرده است که در بحار الانوار تمام موضوعات و مسائل موجود را پوشش دهد. برای مثال، این مجموعه با عنوان کتاب العقل و الجهل آغاز و با مباحث مربوط به خداشناسی و توحید، عدل الهی، و تاریخ پیامبران ادامه پیدا می‌ کند. از جلد ۱۵ تا ۵۳ چاپ ۱۱۰ جلدی، به تاریخ زندگی و فضایل پیامبر اسلام (ص) و حضرت زهرا (س) و امامان شیعه (ع) اختصاص دارد. بحار الانوار به خاطر ذکر مستند بیشتر روایت‌ های منقول از ائمه شیعه (ع)، باب‌ بندی موضوعات، شرح و بیان بسیاری از روایات، تحقیقات گوناگون کلامی، تاریخی، فقهی، تفسیری، اخلاقی، حدیثی و لغوی، نزد محققان و پژوهشگران مقامی والا داشته است؛ چنانکه با وجود حجم زیاد، از همان روزگار تألیف، نسخه‌ های خطی بسیاری از آن نوشته شده و با رواج صنعت چاپ، همه یا بخش‌ هایی از آن بارها به چاپ رسیده است.

«مناظرات عقائدیۀ بین الشیعۀ و أهل السنۀ» به قلم سید امیر محمد کاظمى القزوینى نوشته شده است. کتاب مناظرات عقائدیه از جمله کتب کلامى است که به زبان عربى و در مورد مسائل خلافت و جانشینى بعد از پیامبر سخن مى گوید و سعى بر این دارد حقایق مخفى اى که براى مسلمانان هست را روشن نماید و حقانیت شیعه و جانشینى امیرالمؤمنین على (ع) و فرزندان معصومشان را اثبات کند تا نشان دهد شیعه بر طریق حقیقت است و یا اهل سنت. جناب آقاى سید امیر محمد کاظمى از طریق آیات مختلفى که درباره ولایت امیرالمؤمنین از زبان و کتب اهل سنت نقل شده است براى خلافت حضرت على بن ابی طالب، اثبات مى کند و تک تک این آیات را آورده تا پیرامون شبهات و مسائلى که در آیه مى توان به آن استدلال کرد و رفع ابهام نمود، بحث گفتگو کند همچنین ایشان ادله اهل تسنن را بر عدم وجوب تعیین خلیفه بعد از پیامبر به عنوان اشخاصى معین ذکر کرده و آنها را با استدلالات عقلى و قرآنى نفى نموده اند.

کتاب «الالفين» تاليف علامه حلی پیرامون موضوع امامت و در دفاع از عقاید امامیه به رشته تحریر در آمده است. مولف پس از بیان مقدمه هزار دلیل بر اثبات امامت علي عليه السلام و هزار دلیل نیز در رد مخالفان و شبهات منکرین امامت مطرح کرده است و به مباحثی مانند: امام کیست؟ علت نصب امام و لطف بودن آن، وجوب نصب امام و... پرداخته است.

«الشیعۀ هم أهل السنۀ»، اثر محمد تیجانى سماوى، به زبان عربى در جهت مقایسه اعتقادات شیعه و اهل سنت مى باشد. و این پژوهشى است، در زمینه برخى دیدگاه هاى شیعه به عنوان پیروان واقعى سنت پیامبر اسلام (ص) و قرآن و براى همین پیروى واقعى از پیامبر (ص) نام کتاب «الشیعۀ هم اهل السنۀ» گذاشته شد که بعد فرهنگى آن مد نظر است، نه بعد سیاسى و تاریخى آن، زیرا به غیر از این جنبه اهل سنت در موارد متعدد با سنت پیامبر و قرآن مخالفت کرده اند. تیجانى با روش توصیفى تاریخى و با استفاده از آیات و احادیث شیعه و سنى به معرفى و مقایسه دیدگاه هاى این دو مذهب مى پردازد، از مهم ترین آنها ذکر سه حادثه اى که موجب تقسیم مسلمانان به شیعه و سنى شد، راز انتشار مذاهب چهارگانه سنى، حدیث ثقلین نزد شیعه و اهل سنت، منابع تشریع نزد شیعه و اهل سنت، تقلید و مرجعیت نزد هر دو مذهب، خلفاء راشدین نزد شیعه و اهل جماعت، تحریف کیفیت صلاة على محمد و آله نزد اهل سنت؛ بعد از این بخش، ابتداء مخالفت صحابه نظیر ابوبکر، عمر، عثمان، طلحه، زبیر، سعد بن ابى وقاص، عبدالرحمان بن عوف، عائشه، خالد بن ولید ابوهریره و عبداالله بن زبیر با سنت پیامبر اشاره مى شود و سپس عدم مخالفت شیعه با قرآن و سنت پیامبر را به اثبات مى رساند. دکتر تیجانى بعد از این دیدگاه اهل سنت و جماعت و شیعه را نسبت به صحابه بیان مى دارد و در ادامه از اختلاف شیعه و اهل سنت درباره نظام حکومت در اسلام، اهل بیت (ع)، صلوات ناتمام اهل سنت، عصمت پیامبر (ص) و تاثیر آن بر اهل سنت سخن مى راند و در آخر در مورد کتاب «الشیعۀ» و «التصحیح» که نویسنده آن دکتر موسى موسوى است، بحث مى شود که ثابت مى کند تمام عقاید شیعه صحیح است، زیرا همه آنها را از قرآن و سنت نبوى اخذ نموده است.

«الحصون المنیعۀ فى رد ما أورده صاحب المنار فى حق الشیعۀ» تألیف ارزشمند سید محسن امین در دفاع از حریم تشیع و به زبان عربى است. در ماه صفر سال 1326 ق مطلبى در مجله المنار مصر چاپ مى شود که نسبت هاى ناروائى را به علماى شیعه و عقائد تشیع وارد مى کند. شیخ محمد رشید رضا طرابلسى (صاحب المنار) نیز مطالب مشابهى در ذیل آن مى آورد. سید محسن امین در پاسخ به شبهات وارده پاسخ هاى مستدل و محکمى را با استناد به منابع اهل سنت و قرآن کریم در این کتاب ارائه مى کند. او بر خلاف نوشته المنار که بذر دشمنى و کینه را بین مذاهب شیعه و سنى مى پراکند، نوشته اى منصفانه و در جهت ترویج برادرى و وفاق ارائه کرده است.